« Εύχομαι τη μέρα που θα σταματήσω να είμαι δημιουργικός και να έχω μεταφέρει στους νέους οδοντοτεχνίτες αυτό τον ιό της καλής οδοντοτεχνικής »
Γράφει η Ελευθερία Γεωργοπούλου (Υπεύθυνη Επικοινωνίας του toothnews)
Ο κος Μιχάλης Παπαστάμος δε χρειάζεται συστάσεις στον οδοντοτεχνικό χώρο. Προσπάθησε και προσπαθεί με σκληρή δουλειά, εξειδικευμένες γνώσεις, πολλές ώρες απομόνωσης πάνω από ένα εκμαγείο ή έναν υπολογιστή για να φθάσει σε αξιόλογα επίπεδα, όπως λέει για τον εαυτό του.
Αδιαμφισβήτητο ταλέντο στην οδοντική τεχνολογία δεν το αναγνωρίζει ο ίδιος, αλλά του το αναγνωρίζουν οι συνάδελφοί του και οι συνεργάτες του. Είναι εκρηκτικός και ταυτόχρονα πολύ ταπεινός, ευγενής και με αλάνθαστο ένστικτο επιλογών, είναι πρωτοπόρος στην ένταξη της ψηφιακής τεχνολογίας στο εργαστήριο και την εκπαίδευση των συναδέλφων του σε σύγχρονα υλικά και τεχνικές.
Το toothnews στην ακόλουθη συνέντευξη επιχειρεί να σας συστήσει καλύτερα ή διαφορετικά τον μετρ της Οδοντικής τεχνολογίας Μιχάλη Παπαστάμο.
Πως επιλέξατε το επάγγελμα του Οδοντοτεχνίτη;
Στα εφηβικά μου χρόνια, κάθε καλοκαίρι μετά την σχολική περίοδο, είχα τη συνήθεια να απασχολούμαι σε κάποια εργασία, όπως πολλοί της γενιάς μου, για να βγάλω το λεγόμενο χαρτζιλίκι των διακοπών, όπως στο ξυλουργείο του παππού μου, ο οποίος ήταν και πολύ καλός τεχνίτης και σε διάφορες άλλες εργασίες. Έτσι, ένα καλοκαίρι μετά το λύκειο, μου πρότεινε ένας φίλος μου που δούλευε σε εργαστήριο να πάω μαζί του για να δω περί τίνος πρόκειται. Μετά από 20 ημέρες απασχόλησης χωρίς δεύτερη σκέψη, αποφάσισα ότι αυτό ήταν το επάγγελμα που θα ακολουθούσα γιατί συνδυάστηκε αυτό που μου άρεσε με αυτό που μπορούσα να κάνω καλά, όπως μου έλεγαν. Με συνεπήρε η μικροτεχνική και η μικρογλυπτική, το απεριόριστο πεδίο δημιουργίας και φαντασίας. Βασικό στοιχείο ήταν το ότι έχει να κάνει με τον άνθρωπο ως ασθενή, το οποίο με έκανε ακόμη πιο υπεύθυνο στο να θέλω να το κάνω σωστά. Έτσι, αμέσως την επόμενη χρονιά γράφτηκα σε μια ιδιωτική σχολή και συγχρόνως δούλευα και σε εργαστήριο με ιδιαίτερο “φανατισμό” και όρεξη, παρακολουθώντας και πολλά σεμινάρια στο εξωτερικό.
Είχατε πρότυπο στην αρχή της καριέρας σας ή αποκτήσατε στη συνέχεια; Αν και νομίζω πως είστε πρότυπο για πολλούς συναδέλφους σας.
Πρότυπα, θα μπορούσα να πω ότι είχα και έχω πολλούς εξαιρετικούς οδοντοτεχνίτες, ιδιαίτερα στο εξωτερικό, από τα σεμινάρια που έχω παρακολουθήσει και παρακολουθώ, οι οποίοι με εμπνέουν να βάζω διαρκώς νέους στόχους και να δοκιμάζω τις δυνάμεις μου σε αυτό το δημιουργικό επάγγελμα. Όσο αφορά το ότι μπορεί να είμαι πρότυπο για πολλούς συναδέλφους μου, μου δημιουργεί ιδιαίτερη χαρά αυτό, γιατί προσπαθώ να τους δίνω ερεθίσματα πολύ θετικά, με σκοπό το ότι αξίζει να γίνονται καλύτεροι άσχετα από τις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα.
Ακούμε συχνά: έχει καλό χέρι. Πόσο σημαντικό είναι το «ΧΕΡΙ» στην εξέλιξη του Οδοντοτεχνίτη;
Σίγουρα ισχύει το “καλό χέρι”, αλλά συντελούν και άλλοι παράγοντες για την οποιαδήποτε επαγγελματική επιτυχία, όπως πολλή υπομονή σε αυτό που κάνουμε, σε όποιο στάδιο της εργασίας, εύκολο ή δύσκολο, εξαιρετικό πείσμα για την τελειότητα της εργασίας, χιλιάδες ώρες εκπαίδευσης σε σεμινάρια ώστε να βλέπουμε και το επίπεδο εξέλιξης μας και συγχρόνως να βλέπουμε την δουλειά που κάνουμε άκρως ενδιαφέρουσα. Το πιο σημαντικό για μένα όμως, είναι ο χαρακτήρας και η σωστή διαχείρισή του.
Τι άποψη έχετε για τη ραγδαία εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας και πως πιστεύετε ότι θα επηρεάσει τον οδοντοτεχνίτη αν δεν ενταχθεί σ’ αυτήν;
Η ψηφιακή τεχνολογία, επιβάλλεται πλέον, ώστε να δημιουργήσει μια πιο ποιοτική παραγωγή στην καθημερινότητα με ταυτόχρονη μείωση του κόστους αλλά και του χρόνου εργασίας κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό.
Γενικά, λόγω του ότι το οδοντοτεχνικό επάγγελμα εκτός από παραϊατρικό ανήκει στον μεταποιητικό τομέα, τα εργαστήρια καλώς ή κακώς πρέπει κάθε 3-4 χρόνια να επενδύουν σε καινούργιες εφαρμογές ώστε να είναι αυτό που λέμε “μέσα στα πράγματα της εξέλιξης” και να νιώθουν οι συνεργάτες τους ότι υποστηρίζονται σωστά, όσον αφορά τεχνικές και καινοτομίες.
Αυτό βέβαια σε αναγκάζει να είσαι “με το χέρι στην τσέπη” και να ρισκάρεις, κάθε φορά, το αν θα πιάσει τόπο η επένδυση σου. Δηλαδή, να την υποστηρίξουν και οι συνεργάτες σου οδοντίατροι και να μην καταλήξει σε κάποιο ράφι να εκτελεί χρέη ενυδρείου. Γι’ αυτό τον λόγο, οι επενδύσεις θα πρέπει να στοχεύουν στην ελληνική αγορά, άσχετα με το τι κυκλοφορεί παγκοσμίως. Με τα προγράμματα ΕΣΠΑ που υπάρχουν, τα εργαστήρια, (όπως και κάνουν πολλά), πρέπει να επενδύουν μέσω αυτών, ώστε η απόσβεση της επένδυσης να είναι πιο σύντομη και λιγότερο τραυματική.
Από τα πρώτα εργαστήρια που οι εταιρείες επέλεξαν να κάνουν ΗΑΝDS ON είναι το δικό σας. Είχατε προβλέψει να ανταποκριθείτε με συνεχή εκπαίδευση και αναζήτηση γνώσεων, τεχνικών, υλικών, εξοπλισμού έγκαιρα. Κι αυτό συνεχίζεται. Πού θα φθάσει;
Ό, τι εκπαίδευση έκανα, την έκανα για την δική μου εξέλιξη και για να συμβαδίζω με τις τάσεις της εποχής. Το θέμα των σεμιναρίων δεν το είχα προβλέψει, πρόεκυψε. Περίπου το 1999 ξεκίνησα με τη συνεργασία μου με την εταιρία Dentaurum, σαν εκπαιδευτής στα κεραμικά υλικά της και τα τελευταία χρόνια έως σήμερα με την εταιρεία Ivoclar. Ένα από τα θετικά, είναι ότι ενημερώνομαι και εκπαιδεύομαι σε τακτά χρονικά διαστήματα για τα καινούρια υλικά που κυκλοφορούν και ό, τι καινοτόμο έπεται. Όσον αφορά το πού θα φτάσει, δεν υπάρχει τέλος και αυτό άλλωστε είναι και το ενδιαφέρων της ειδικότητας μας .
Συνεδριακό κέντρο ήδη λειτουργεί στο εργαστήριό σας. Θεωρείτε ότι τα σεμινάρια (θεωρητικά – πρακτικά) είναι απαραίτητα και ικανοποιητικά για να εκπαιδευτούν οι συμμετέχοντες ή έχει γίνει η κατάσταση αυτή λίγο της μόδας;
Κατ’ αρχήν το θεωρώ πολύ καλό ότι όλες σχεδόν οι εταιρίες στην Ελλάδα έχουν κάποιους αξιόλογους εκπαιδευτές και παρουσιάζουν τα υλικά των εταιριών και τις δυνατότητες αυτών, μεταφέροντας παράλληλα και γνώσεις οδοντοτεχνικής, με οποιοδήποτε τρόπο θεωρεί καλύτερο ο καθένας από αυτούς, όπως και εγώ. Γενικά, υπάρχουν πολλά αξιόλογα σεμινάρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, που αξίζει πραγματικά να παρακολουθήσει κανείς, χωρίς να αισθανθεί ότι αδειάζει η τσέπη του, καθώς γεμίζει το μυαλό και μετά ακολουθεί το χέρι που τα κάνει πράξη.
Τώρα για το αν η κατάσταση αυτή έχει γίνει της μόδας, εγώ δεν έχω μετανιώσει ούτε για ένα ευρώ από τα σεμινάρια που έχω παρακολουθήσει γιατί από όλα παίρνεις κάτι και γι’ αυτό τον λόγο, κάθε χρόνο, παρακολουθώ σταθερά για 20 ημέρες. Τέλος, αυτό που έχει για μένα σημασία, σχετικά με τον εκπαιδευτή, είναι το να έχει το χάρισμα του να μεταδίδει γνώσεις και τεχνικές και να μην έχει την προβολή του σαν πρώτη προτεραιότητα.
Οι σχέσεις οδοντιάτρου – οδοντοτεχνίτη ποιές πρέπει να είναι; Ακούγονται παράπονα και από τις δύο πλευρές και μάλιστα στο οικονομικό μέρος της συνεργασίας. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Σύντομη ερώτηση αλλά η απάντηση τεράστια. Μπορεί να γεμίζατε 2 σελίδες, αλλά θα είμαι πιστεύω συνοπτικός και ουσιαστικός. Η σχέση είναι λίγο διχασμένη και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Γι’ αυτό θα πω κατά την άποψή μου πώς θα έπρεπε να είναι και όχι πώς είναι τώρα. Αρχικά αυτό που πρέπει να γίνει, είναι να εκτιμήσει η κάθε πλευρά την άλλη, αντικειμενικά και να πορευτούν “χέρι – χέρι” για ένα σταθερό μέλλον.
Οι απαιτήσεις της εργασίας επιτάσσουν οι οδοντίατροι να είναι κοντά με τους οδοντοτεχνίτες προς το κοινό συμφέρον και των δύο, το οποίο είναι ο ασθενής να φύγει ευτυχισμένος με τα νεα του δόντια και όχι να γίνει θύμα τους, λόγω κακής επικοινωνίας, σύντομου χρόνου κατασκευής, μέτριου κόστους και μέτριας ποιότητας και από τις δυο πλευρές.
Η σχέση πρέπει να ξεκινά καλά από το πρώτο τηλεφώνημα του οδοντίατρου. Να μη ρωτάει μια τιμή χωρίς να έχει δει κάποιο δείγμα δουλειάς, καθώς έτσι ίσως υποτιμήσει την καλή εργασία και υπερτιμήσει την μέτρια. Η οικονομική αξία μιας εργασίας πρέπει να συνάδει με την τεχνογνωσία, την ποιότητα υλικών και την εμπειρία και αισθητική του οδοντοτεχνίτη.
Η οδοντοτεχνική τελικά είναι ακριβή τέχνη; Και ποιό είναι το μυστικό μιας επιτυχημένης σταδιοδρομίας στον χώρο σας;
Το αν είναι ακριβή τέχνη εξαρτάται από τις απαιτήσεις που έχει ο καθένας από τον εαυτό του και τη δουλειά του. Για να ακολουθήσεις την εξέλιξη και για τη συνεχή βελτίωση πρέπει να επενδύσεις σε χρήμα και χρόνο, σε εξοπλισμό, υλικά, γνώσεις και εμπειρία.
Δεν ξέρω αν υπάρχει μυστικό, αλλά όπως έχω προαναφέρει πρέπει προσπαθείς να κάνεις ό, τι καλύτερο μπορείς, να ενημερώνεσαι με σεμινάρια, βιβλία, να είσαι σταθερός σε αυτό που κάνεις τοποθετώντας τον πήχη της ποιότητας ψηλά και να έχεις καλή ομάδα. Εγώ αισθάνομαι τυχερός γιατί, τα τελευταία 20 σχεδόν χρόνια, συνεργάζομαι στον χώρο του εργαστηρίου μου, με τα ίδια άτομα. Μια δεμένη ομάδα που ξέρει ο ένας τον άλλο πολύ καλά.
Μέλος αυτής της ομάδας είναι και η σύζυγος μου Μαρία Σιγάλα, η οποία είναι οδοντοτεχνίτης και με υποστηρίζει και στηρίζει επαγγελματικά και προσωπικά. Μαζί με την ομάδα μου, έχουμε τους ίδιους κώδικες και κοινούς στόχους. Ο καθένας μας εργάζεται για την προσωπική του εξέλιξη αλλά και για το κοινό συμφέρον.
Τι λείπει από την οδοντική τεχνολογία για να λειτουργεί δημιουργικά και αποτελεσματικά κι όχι με γογγυσμούς και απαισιοδοξία;
Πολύ απλά να είναι οι άνθρωποι που βρίσκονται στο χώρο δημιουργικοί και αποτελεσματικοί. Από εμάς εξαρτώνται όλες οι παράμετροι για να λειτουργεί κάτι σωστά.
Στην χώρα μας το επάγγελμα του Οδοντοτεχνίτη έχει αξιοκρατικά τη θέση που πρέπει να έχει στο χώρο των επαγγελμάτων υγείας;
Κατηγορηματικά όχι! Και αυτό διότι δεν υπάρχει σωστή ενημέρωση και προώθηση για το συγκεκριμένο επάγγελμα από το κράτος και τους εκπαιδευτικούς φορείς και από κάποιους άλλους παράγοντες που θέλουν να βρίσκεται στο επίπεδο αυτό. Το οδοντοτεχνικό επάγγελμα πρέπει να διεκδικήσει στο μέλλον την σωστή του θέση στον χώρο χωρίς να ενοχλεί συμφέροντα άλλων.
Τι συμβουλές θα δίνατε σε έναν προπτυχιακό κι ένα μεταπτυχιακό φοιτητή Οδοντοτεχνίτη;
Να πάρει πολύ σοβαρά το επάγγελμα από την πρώτη μέρα που θα γίνει φοιτητής. Να αποκτήσει πολύ καλό θεωρητικό επίπεδο και όσον αφορά την πράξη να αντιληφθεί τον βαθμό δυσκολίας του επαγγέλματος και με πολύ πείσμα και προσπάθεια να φτάνει στον στόχο που ο ίδιος πρέπει να βάζει. Στο συγκεκριμένο επάγγελμα χρειάζονται χιλιάδες ώρες εξάσκησης και απομόνωσης για να φτάσεις σε αξιόλογα επίπεδα όσον αφορά την κάθε αυτού τεχνική.
Θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας ταλέντο ή ένα έμπειρο οδοντοτεχνίτη που έχει κερδίσει το σεβασμό των συναδέλφων του;
Όλα αυτά που είπα πριν για τους φοιτητές είναι που καθορίζουν τη θέση σου στο χώρο και σε καθιστούν άξιο για το σεβασμό των συναδέλφων. Όντας 33 χρόνια στο επάγγελμα, τηρώντας όλα αυτά που συμβουλεύω και μαθαίνω στους συναδέλφους μου στα σεμινάρια που κάνω, θεωρώ πως είμαι ένας έμπειρος οδοντοτεχνίτης. Το ταλέντο από μόνο του, χωρίς την εμπειρία, την οποία σου προσφέρουν όλα όσα έχω προαναφέρει, δεν καθορίζουν την επαγγελματική σου επιτυχία.
Τι θέλετε να κάνετε στην οδοντοτεχνική καριέρα σας που δεν έχετε κάνει έως τώρα;
Αισθάνομαι αρκετά γεμάτος από την επαγγελματική μου πορεία. Δε θέλω να είμαι αχάριστος και αγνώμων διότι μου έχει προσφέρει αρκετές συγκινήσεις και επιτυχίες και δεν προσδοκώ ματαιόδοξες καταστάσεις. Αυτό που εύχομαι είναι μέχρι τη μέρα που θα σταματήσω να είμαι δημιουργικός, να έχω μεταφέρει στους νέους οδοντοτεχνίτες αυτό τον ιό της “καλής οδοντοτεχνικής”.
Τέλος η επιτυχία μετριέται σε χρήμα, διάρκεια μέσα στο χρόνο, αποδοχή από τους συναδέλφους ή κάτι άλλο;
Έτσι κι αλλιώς, με το χρήμα δεν έχω καλή σχέση και μου αρέσει αυτό, γιατί έχω πιο πολλούς φίλους. Αυτό που μετράει φυσικά, είναι η σταθερότητα σε αυτά που κάνεις και σε αυτά που λες, σε όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής πορείας σου, διατηρώντας τις αξίες και την επαγγελματική σου συνείδηση, πάντα σε ένα πολύ καλό επίπεδο.
