« Η υπολογιστική τομογραφία κωνικής δέσμης μπορεί σε ορισμένους να φαντάζει σαν μια καινούρια τεχνική και ίσως σαν κάτι εξωτικό, αλλά στην πραγματικότητα έχει πια μπει σε μια φάση ωριμότητας »
Γράφει η Ελευθερία Γεωργοπούλου
Η Ελληνική Εταιρεία Οδοντικής και Γναθοπροσωπικής Ακτινολογίας (ΕΕΟΓΑ ) μετά από μια μικρή παύση δραστηριοτήτων, ξεκινά δυναμικά την πορεία της με νέο Διοικητικό Συμβούλιο και δηλώνει παρούσα στο χώρο της Οδοντιατρικής επιστήμης.
Η ημερίδα που διοργανώνει την 01η Δεκεμβρίου με θέμα: ” Τι πρέπει να γνωρίζει ο Οδοντίατρος για την παραπομπή και μελέτη της Υπολογιστικής Τομογραφίας Κωνικής Δέσμης (CBCT) “, πρόκειται να διευκρινίσει πολλά θέματα καθώς θα καλυφθούν όλοι οι τομείς κλινικού ενδιαφέροντος από ανατομία και παθολογία μέχρι ενδοδοντία, περιοδοντολογία αλλά και 3d surgery planning και 3d εκτύπωση.
Το toothnews.gr ζήτησε από το μέλος του Δ.Σ της ΕΕΟΓΑ κο Δημήτρη Αποστολάκη, ο οποίος έχει να επιδείξει ένα ενδιαφέρον επιστημονικό έργο στο χώρο της οδοντικής & γναθοπροσωπικής ακτινολογίας, να μας κατατοπίσει για την ημερίδα και να μας συστήσει εξ’ αρχής την ΕΕΟΓΑ.
Kε Αποστολάκη, είστε στο Δ. Σ της Ελληνικής Εταιρείας Οδοντικής και Γναθοπροσωπικής Ακτινολογίας. Πείτε μας το σκοπό και την αναγκαιότητα της ημερίδας που διοργανώνει η εταιρεία την 1η Δεκεμβρίου.
Πράγματι κα Γεωργοπούλου, η εταιρεία Οδοντικής και Γναθοπροσωπικής Ακτινολογίας σε συνεργασία με τον Οδοντιατρικό Σύλλογο Αττικής διοργανώνει την 01η Δεκεμβρίου στο ξενοδοχείο Novotel μια ημερίδα με θέμα: ” Τι πρέπει να γνωρίζει ο οδοντίατρος για την παραπομπή και μελέτη της οδοντιατρικής υπολογιστικής τομογραφίας κωνικής δέσμης ” . Ο σκοπός της ημερίδας, όπως περιγράφεται και από τον τίτλο, είναι να ενημερωθεί ο οδοντίατρος για τις διαγνωστικές δυνατότητες που προσφέρει η οδοντιατρική υπολογιστική τομογραφία και τον τρόπο που ο κλινικός θα εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες αυτές για να απαντήσει σε καθημερινά διαγνωστικά διλήμματα.
Η ημερίδα είναι πραγματικά μοναδική, καθώς οι ομιλητές είναι ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει σήμερα η οδοντιατρική ακτινολογία στην χώρα μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην ημερίδα θα γίνει και παρουσίαση 2 νέων εκδόσεων στην ακτινολογία, του βιβλίου των Τσιχλάκη & Καραγιάννη καθώς και του βιβλίου που επιμελήθηκε ο Χρίστος Αγγελόπουλος. Οι εκδόσεις αυτές είναι οι κορυφαίες στο αντικείμενο της οδοντιατρικής ακτινολογίας τόσο στον Ελλαδικό, όσο και στον παγκόσμιο χώρο και οι ίδιοι οι συγγραφείς θα είναι εκεί και θα προσφέρουν τις γνώσεις τους και την εμπειρία τους στους συναδέλφους.
Πείτε μας πόσο έχει εξελιχθεί η υπολογιστική τομογραφία κωνικής δέσμης και εάν αυτή έχει εφαρμογή σε όλες της ειδικότητες της οδοντιατρικής.
Η υπολογιστική τομογραφία κωνικής δέσμης μπορεί σε ορισμένους να φαντάζει σαν μια καινούρια τεχνική και ίσως σαν κάτι εξωτικό, αλλά στην πραγματικότητα έχει πια μπει σε μια φάση ωριμότητας.
Περίπου 20 χρόνια έχουν περάσει από την ημέρα που έγινε η πρώτη ανακοίνωση για την τεχνική αυτή. Από τότε η αναβάθμιση στο λογισμικό που χρησιμοποιείται για την ανασύνθεση των εικόνων, αλλά και κυρίως στους ανιχνευτές ακτινοβολίας, έχουν οδηγήσει σε μια βελτίωση της εικόνας, βελτίωση που πλέον επιτυγχάνεται από τους περισσότερους κατασκευαστές. Έτσι πλέον έχουμε ξεφύγει από το στάδιο της αξιολόγησης των μηχανημάτων και προσπαθούμε να διευρύνουμε τις κλινικές εφαρμογές.
Ξεκινήσαμε την χρήση με στόχο την αξιολόγηση του οστικού υποστρώματος για την τοποθέτηση εμφυτευμάτων. Ως ένα υποκατάστατο της ιατρικής αξονικής. Αυτή η εφαρμογή παραμένει ως βασική ακόμα και σήμερα. Όμως πλέον η αξιολόγηση οστικής παθολογίας, όχι μόνο στις γνάθους αλλά και σε ολόκληρο το σπλαχνικό κρανίο, η διερεύνηση έγκλειστων και υπεράριθμων δοντιών, η αξιολόγηση του οστικού υποστρώματος της κροταφογναθικής διάρθρωσης, κατάγματα δοντιών και γνάθων, περιστατικά με αναφορά στην ενδοδοντία και την περιοδοντολογία, είναι μια καθημερινότητα στα ιατρεία όλων των συναδέλφων που ασχολούνται με την οδοντιατρική ακτινολογία.
Και δεν είναι μόνο οι οδοντίατροι, αλλά είναι πλέον και οι ιατροί ωτορινολαρυγγολόγοι που παραπέμπουν για διερεύνηση βλαβών στην περιοχή μας, που εμπιστεύονται τις γνώσεις μας για να προσφέρουν στους ασθενείς τους ένα καλύτερο διαγνωστικό αποτέλεσμα. Πραγματικά δεν μπορώ να σκεφτώ κάποιον τομέα της οδοντιατρικής που δεν ωφελείται από τις δυνατότητες της υπολογιστικής τομογραφίας, εκτός ίσως από την διάγνωση των τερηδονικών βλαβών.
Πιστεύετε ότι η αναγκαιότητα της χρήσης της Υπολογιστικής Τομογραφίας Κωνικής Δέσμης (ΥΤΚΔ – CBCT) υπάρχει λόγω της αύξησης της χρήσης των εμφυτευμάτων ή λόγω της εξέλιξης της οδοντιατρικής επιστήμης η οποία αντιμετωπίζει περίπλοκα περιστατικά;
Ούτε τον ένα, ούτε το άλλο! Νομίζω ότι η αναγκαιότητα προκύπτει από την υποχρέωση μας να προσφέρουμε την μέγιστη δυνατή διαγνωστική διερεύνηση σε πραγματικά κλινικά διλήμματα. Δεν μπορώ να ξέρω τι εννοείτε όταν αναφέρεστε σε ‘πολύπλοκα’ περιστατικά, αλλά κατάγματα δοντιών υπήρχαν πάντα, σήμερα μας δίδεται μια αυξημένη δυνατότητα διάγνωσης.
Οδοντογενείς ιγμορίτιδες υπήρχαν πάντα, απλά σήμερα μπορούμε να έχουμε μια επιβεβαίωση. Εμφυτεύματα τοποθετούνται επιτυχημένα 40 χρόνια, αλλά δεν νομίζω σήμερα κάποιος να ρισκάρει να τοποθετήσει ακόμα και ένα ‘απλό’ εμφύτευμα χωρίς οδοντιατρική τομογραφία.
Τελικά πιστεύω ότι είναι οι ίδιες οι δυνατότητες της οδοντιατρικής υπολογιστικής τομογραφίας και η αυξημένη εμπειρία των οδοντιάτρων ακτινολόγων στην αξιολόγηση των περιστατικών, που τελικά δημιούργησε την ανάγκη αυξημένης χρήσης. Δεν είναι η ύπαρξη των εμφυτευμάτων και τα πολύπλοκα περιστατικά που άλλωστε υπήρχαν και πολύ πριν από την εμφάνιση την τομογραφίας. Ίσως μάλιστα να συμβαίνει και το αντίθετο. Η ύπαρξη της τομογραφίας να έδωσε την δυνατότητα τοποθέτησης περισσότερων εμφυτευμάτων από ακόμα περισσότερους οδοντιάτρους!
Υπάρχει πρωτόκολλο ή ευρωπαϊκές οδηγίες που πρέπει να ακολουθηθούν ώστε να μη κινδυνεύει ο ασθενής και ο ιατρός;
Κυρία Γεωργοπούλου, στην ακτινολογία λειτουργούμε αποκλειστικά και μόνο με κανόνες και πρωτόκολλα. Και ευρωπαϊκές οδηγίες υπάρχουν και πρωτόκολλα και κριτήρια παραπομπής, όπως επίσης υπάρχει και ο Ελληνικός κανονισμός ακτινοπροστασίας. Η πιστή τήρηση των κανόνων είναι απολύτως αναγκαία καθώς η ακτινοβολία που εκπέμπεται από τους υπολογιστικούς τομογράφους είναι αρκετά μεγαλύτερη από την ακτινοβολία για παράδειγμα μιας απλής πανοραμικής.
Όλα ελέγχονται από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας που είναι ιδιαίτερα αυστηρή στην έκδοση των αδειών και απαιτεί αυστηρές προϋποθέσεις, τόσο για την εγκατάσταση των τομογράφων, όσο και για την μεταπτυχιακή εκπαίδευση των οδοντιάτρων ακτινολόγων. Και ο έλεγχος αυτός επαναλαμβάνεται αυστηρά κάθε 5 χρόνια. Η πιθανότητα βλάβης της υγείας του ασθενή είναι μικρή, αλλά υπαρκτή. Είναι καθήκον του ακτινολόγου να εκθέσει τον ασθενή στην μικρότερη δυνατή δόση, αλλά και να έχει το μέγιστο διαγνωστικό αποτέλεσμα.
Τώρα, κατά καιρούς, και με όλο και πιο αυξημένη συχνότητα, γινόμαστε όλοι γνώστες ύπαρξης μη αδειοδοτημένων υπολογιστικών τομογράφων. Πραγματικά είναι μοναδικό να υπάρχουν αυτά τα μη ελεγχόμενα μηχανήματα. Δηλαδή σκεφτείτε ο παθολόγος γιατρός στο διπλανό γραφείο σας να αποφασίσει να αγοράσει έναν αξονικό ! Και είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν αρκετοί ιατροί με πολλά χρήματα. Είναι πέρα από την δυνατότητα κατανόησής μου το γιατί κάποιος συνάδελφος να διακινδυνεύσει την καριέρα του και να αποφασίσει ότι πρέπει να ακτινοβολεί στα κρυφά παιδιά (!) και ενήλικες, το προσωπικό του ιατρείου του και τους γείτονες. Χιλιάδες ιατροί σοφά, δεν το αποφάσισαν. Αυτός ο οδοντίατρος δεν μπορώ να ξέρω τι μπορεί να έχει στο μυαλό του.
Συνοψίζοντας, θα έλεγα ότι για τον ασθενή τα πρωτόκολλα και οι οδηγίες εξασφαλίζουν ότι το διαγνωστικό όφελος θα είναι πολύ μεγαλύτερο από την αναμενόμενη βλάβη λόγω της ακτινοβολίας. Τα ίδια πρωτόκολλα και οδηγίες εξασφαλίζουν απόλυτα ότι κανένας άλλος δεν θα κινδυνεύσει.
Η εταιρεία Οδοντικής και Γναθοπροσωπικής Ακτινολογίας φαίνεται να είναι ένα σχετικά καινούργιο επιστημονικό σωματείο. Ποιοι είναι οι σκοποί της εταιρεία σας;
Η Ελληνική Εταιρεία Οδοντικής και Γναθοπροσωπικής Ακτινολογίας δεν είναι και τόσο νέα, ιδρύθηκε το 1998. Ιδρυτικά μέλη υπήρξαν πενήντα περίπου διακεκριμένοι συνάδελφοι που αποφάσισαν ότι απαιτείται ένα επιστημονικό σωματείο που θα προωθούσε την γνώση στην οδοντιατρική ακτινολογία.
Πρώτος πρόεδρος της εταιρείας υπήρξε ο καθηγητής κ. Τσιχλάκης. Η εταιρεία κινητοποιήθηκε αρχικά με την διενέργεια συνεδρίων και εκδόσεων σχετικά με την ακτινολογία. Στην συνέχεια και για διάφορους λόγους μπήκε σε μια περίοδο αδράνειας και φέτος αποφασίσαμε ότι οι ανάγκες που οδήγησαν στην ίδρυσή της έχουν παλλαπλασιαστεί και ότι θα πρέπει να δραστηριοποιηθούμε εντονότερα, ουσιαστικά να επανεκινήσουμε την εταιρεία.
Στο σημερινό διοικητικό συμβούλιο, όπως αυτό συστάθηκε το 2018, πρόεδρος παραμένει ο κ. Τσιχλάκης και αντιπρόεδρος και επόμενος πρόεδρος ο κος Αγγελόπουλος.
Οι σκοποί της εταιρείας δεν έχουν αλλάξει. Με τη βοήθεια συνεδρίων, σεμιναρίων, ημερίδων , εκδόσεων κτλ επιδιώκουμε να προωθήσουμε και να διανείμουμε την γνώση περί της διαγνωστικής ακτινολογίας στην οδοντιατρική κοινότητα. Και η γνώση αυτή έχει αυξηθεί δραματικά μετά την είσοδο της τρίτης διάστασης στην καθημερινότητα μας.
Οι συνάδελφοι μπορούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα μας για να ενημερώνονται για τις δραστηριότητες της εταιρείας μας, www.eeoga.org ενώ μπορούν να μας ακολουθούν και στο facebook.
Τελειώνοντας κύριε Αποστολάκη, έχετε κάτι περισσότερο να προσθέσετε;
Θέλω ξανά να καλέσω όλους τους συναδέλφους να έλθουν στην ημερίδα το Σάββατο 01 Δεκεμβρίου. Είναι μια μοναδική ευκαιρία να ενημερωθούν και να λύσουν απορίες. Θα καλύψουμε όλους τους τομείς κλινικού ενδιαφέροντος από ανατομία και παθολογία μέχρι ενδοδοντία, περιοδοντολογία αλλά και 3d surgery planning και 3d εκτύπωση. Οι ομιλητές αποτελούν ένα μίγμα κορυφαίων κλινικών και πανεπιστημιακών από την Αθήνα, την Θεσσαλονίκη και την Κρήτη. Σας περιμένουμε και ελπίζουμε ότι θα περάσουμε μαζί μια άκρως ενδιαφέρουσα ημέρα!
Ευχαριστώ για το χρόνο σας
Κι εγώ σας ευχαριστώ.
