« Στόχος της ημερίδας μας είναι να ευαισθητοποιήσουμε όλους τους συναδέλφους για θέματα που αφορούν τη σωστή διάγνωση των ασθενών »
Γράφει η Ελευθερία Γεωργοπούλου (Υπεύθυνη Επικοινωνίας του toothnews)
Ο κος Μόσχος Παπαδόπουλος είναι ειδικός ορθοδοντικός, καθηγητής και Διευθυντής του Εργαστηρίου Ορθοδοντικής της Οδοντιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πρόεδρος της Ορθοδοντικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος, διακεκριμένος επιστήμονας και ένας ανήσυχος ιατρός που οραματίζεται μία άλλη ορθοδοντική, η οποία δεν σταματά στην θεραπεία, αλλά γίνεται λειτούργημα.
Με την ευκαιρία της ημερίδας στη Θεσσαλονίκη 18 Φεβρουαρίου 2017 με θέμα: Το όραμα της ορθοδοντικής περνά μέσα από τη διάγνωση, ο κος Μόσχος Παπαδόπουλος μίλησε στο toothnews.gr για τους στόχους και την αναγκαιότητα της ημερίδας όσο αφορά τους ορθοδοντικούς, γενικούς οδοντιάτρους, προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές.
Πόσο σημαντική είναι η πανοραμική ακτινογραφία για την οδοντιατρική και ιδιαιτέρως την ορθοδοντική;
Η πανοραμική ακτινογραφία αποτελεί μαζί με την πλάγια κεφαλομετρική ακτινογραφία ένα από τα βασικά διαγνωστικά στοιχεία για την επιστήμη της οδοντιατρικής και κατ’ επέκταση της ορθοδοντικής. Στην οδοντιατρική προσφέρει καταρχάς μια συνολική εικόνα όλων των δοντιών που υπάρχουν στο φραγμό του ασθενή και της κατάστασής τους.
Διάφοροι τερηδονισμοί της μύλης ή της ρίζας, αρχόμενες τερηδόνες, εξωτερικές απορροφήσεις ριζών, προηγούμενες ενδοδοντικές θεραπείες, περιακρορριζικές κύστεις, κατάγματα δοντιών, ύπαρξη σωφρονιστήρων και άλλα οδοντικά προβλήματα μπορούν να διαγνωστούν. Επιπλέον δίνονται πληροφορίες για την κατάσταση του οστού των γνάθων. Πιθανές απορροφήσεις οστού σε νωδές περιοχές, οριζόντιες ή κάθετες φατνιολυσίες, αρχόμενες, εντοπισμένες ή γενικευμένες περιοδοντίτιδες μπορούν να εντοπιστούν.
Στην ορθοδοντική συγκεκριμένα εκτός από τα παραπάνω, εστιάζουμε στο στάδιο της οδοντοφυΐας στα παιδιά, στην καθυστέρηση της ανατολής μονίμων δοντιών ή στην παρατεταμένη παραμονή νεογιλών στο φραγμό, όπως αυτά διαπιστώνονται από το στάδιο διάπλασης των μονίμων δοντιών, στην ύπαρξη επαρκούς χώρου για τη διευθέτηση όλων των δοντιών στο στόμα συγκρίνοντας την κλινική εικόνα με την πανοραμική απεικόνιση, στην ύπαρξη εγκλείστων δοντιών, υπεραρίθμων, συγγενών ελλείψεων, στο σχήμα και μέγεθος των κονδύλων και πολλά άλλα.
Όλα τα παραπάνω καθιστούν τη λήψη μιας πανοραμικής ακτινογραφίας όχι απλά σημαντική αλλά τελείως απαραίτητη πριν την έναρξη της οποιασδήποτε ορθοδοντικής θεραπείας.
Πώς διασφαλίζεται η σωστή διάγνωση;
Για τη σωστή διάγνωση στην ορθοδοντική τα απαραίτητα διαγνωστικά στοιχεία είναι εκτός από τη λήψη μιας πανοραμικής και μιας πλάγιας κεφαλομετρικής ακτινογραφίας και η λήψη των αποτυπωμάτων του ασθενούς για την κατασκευή γύψινων εκμαγείων μελέτης, σε συνδυασμό πάντα με τη συλλογή των εξωστοματικών και ενδοστοματικών φωτογραφιών. Η λήψη ιατρικού και οδοντιατρικού ιστορικού, η λειτουργική εξέταση και ο κλινικός έλεγχος και η αξιολόγηση του αναπτυξιακού σταδίου στα παιδιά είναι επίσης απαραίτητα στοιχεία για μια σωστή και ολοκληρωμένη διάγνωση.
Εκτός από τα παραπάνω, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ασθενών για να διασφαλιστεί σωστή διάγνωση είναι αναγκαία η διενέργεια επιπρόσθετων εξετάσεων, όπως η λήψη μιας οπισθιοπρόσθιας κεφαλομετρικής ακτινογραφίας για τον ακριβή εντοπισμό ασυμμετριών που διαπιστώνονται κλινικά, η λήψη μιας αξονικής τομογραφίας κωνικής δέσμης όλου ή μέρους της κεφαλής και των γνάθων για τρισδιάστατη αναπαράσταση των σκληρών ιστών σε περιπτώσεις εγκλείστων δοντιών, περιπλεγμένων ή χειρουργικών περιστατικών, η λήψη περιακρορριζικων ακτινογραφίών όπως σε περιπτώσεις ενηλίκων ασθενών με περιοδοντικά προβλήματα, η λήψη τομογραφιών των κονδύλων σε δυσλειτουργίες κροταφογναθικής διάρθρωσης και πολλά άλλα.
Τέλος, η σωστή διάγνωση διασφαλίζεται πρωτίστως από την καλή γνώση του αντικειμένου, η οποία προκύπτει μετά από την πενταετή βασική οδοντιατρική εκπαίδευση, με περαιτέρω τριετή ή τετραετή εξειδίκευση στην Ορθοδοντική Ειδικότητα, ενώ παράλληλα εξαρτάται και από την εμπειρία του κλινικού ιατρού.
Υπάρχει κίνδυνος από την ακτινοβολία στην υγεία των ευπαθών ομάδων και ειδικά των παιδιών;
Τα τελευταία χρόνια η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει επιτρέψει τη μείωση της δόσης της ακτινοβολίας σε σχέση με το παρελθόν και τα καινούργια μηχανήματα κατασκευάζονται με καινούργιες προδιαγραφές. Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Οδοντιατρική (Αmerican Dental Association, ADA) η έκθεση σε ακτινοβολία σχετιζόμενη με την οδοντιατρική είναι ελάχιστη σε σχέση με την ολική έκθεση του ατόμου από άλλες πηγές, όπως κοσμική ακτινοβολία και ακτινοβολία προερχόμενη από ανθρώπινη τεχνολογία. Παρόλα αυτά, είναι λογικό ότι η λήψη ακτινογραφιών πρέπει να εξυπηρετεί κάποιον συγκεκριμένο διαγνωστικό σκοπό. Η άκριτη και αδικαιολόγητη λήψη οδοντιατρικής ακτινογραφίας είναι απαγορευμένη. Υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες για τη λήψη ακτινογραφίας σε παιδιά σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδοδοντιατρικής (American Academy of Pediatric Dentistry, AAPD).
Ποιά θέματα θα αναπτυχθούν στο σεμινάριο και ποιά είναι αυτά που θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά σε κοινό;
Το σεμινάριο θα διεξαχθεί από τον Επίκουρο Καθηγητή Ακτινολογίας και Ακτινοδιαγνωστικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κ. Χρίστο Αγγελόπουλο. Αρχικά, στο πρώτο μέρος θα αναλυθούν εκτενώς διαγνωστικά διλήμματα που αφορούν στην πανοραμική ακτινογραφία. Το δεύτερο μέρος της ημερίδας θα περιλαμβάνει τη χρήση αξονικής τομογραφίας κωνικής δέσμης και της τρισδιάστατης ανάλυσής της, που αποτελεί για τους περισσότερους συναδέλφους ένα σχετικά άγνωστο πεδίο, λόγω της μη συχνής λήψης της στην καθημερινή οδοντιατρική πράξη. Οι συνάδελφοι θα δουν πολλά καινούργια πράγματα, ιδιαίτερα όσον αφορά την τρισδιάστατη απεικόνιση με χρήση δεδομένων που προέρχονται από την αξονική τομογραφία κωνικής δέσμης, αλλά καλύτερα να μην τα αποκαλύψουμε εκ των προτέρων.
Ποιός είναι ο στόχος της ημερίδας;
Στόχος της ημερίδας μας είναι να ευαισθητοποιήσουμε όλους τους συναδέλφους για θέματα που αφορούν τη σωστή διάγνωση των ασθενών που προσέρχονται για οδοντιατρική ή ορθοδοντική περίθαλψη. Το σεμινάριο απευθύνεται τόσο σε ορθοδοντικούς, όσο φυσικά και σε γενικούς οδοντιάτρους. Απευθυνόμαστε βεβαίως και στους φοιτητές (προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς) της Οδοντιατρικής, καθώς από την βασική εκπαίδευση ξεκινάει η σωστή γνώση και η σωστή διάγνωση, ώστε να ακολουθήσει η ενδεδειγμένη θεραπεία.
Τι άλλο περιλαμβάνεται στο όραμα της Ορθοδοντικής;
Η ορθοδοντική αποτελεί από μόνη της μια πρόκληση, λόγω του ειδικού αντικειμένου της. Η αλλαγή του χαμόγελου ενός παιδιού, η βελτίωση της λειτουργίας του στόματος, η αλλαγή της θέσης των γνάθων και η διόρθωση των σκελετικών δυσαρμονιών, η ριζική πολλές φορές αλλαγή στην αισθητική ολόκληρου του προσώπου προσφέρει μια ψυχολογική ανάταση του ασθενή, ταυτόχρονα με τη λειτουργική του αποκατάσταση.
Επομένως το όραμα της Ορθοδοντικής είναι μέσα από τη σωστή αρχική διάγνωση να επιλέγεται η σωστή αντιμετώπιση σε κάθε ξεχωριστή περίπτωση ασθενή, ώστε μια θεραπεία να θεωρείται πλέον λειτούργημα.
Ποιά είναι τα επόμενα βήματα της Ορθοδοντικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος, μια και είστε από τους υποστηρικτές της Δια Βίου Μάθησης;
Η Ορθοδοντική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος θα συνεχίσει να προχωράει ενεργά στο χώρο της συνεχούς επιμόρφωσης των συναδέλφων, ιδιαίτερα των ειδικών ορθοδοντικών, με διενέργεια σεμιναρίων, συνεδρίων, ημερίδων συνεχίζοντας να προσφέρει σημαντικό έργο προς αυτή την κατεύθυνση.
